Türk Dil Kurumunun kuruluşunun 85. yılı ve Cahit KÜLEBİ’nin doğumunun 100. yılı Niksar’da, 2017 Temmuz’unun 12’sinde kutlandı. Bu çerçevede ilk olarak saat 11’de Cahit KÜLEBİ mezarı başında anıldı. Daha sonra saat 14’te Niksar Halk Eğitim Merkezinde Cahit KÜLEBİ paneli düzenlendi. Günün son faaliyeti olarak Niksar Cumhuriyet Meydanı’nda Türkçe Aşkı Vatan Aşkı Tiyatro Gösterisi sahnelendi.
Kurum Başkanımız Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN ve Niksar Kaymakamı Selami KAPANKAYA’nın birer konuşma yaptığı toplantıyla Cahit KÜLEBİ mezarı başında anıldı. Kurum Başkanımız Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN konuşmasında Türk diline ve Türk Dil Kurumuna hizmet etmiş simaların hatırlanması için çeşitli faaliyetler düzenlediklerini ve 2017’de Hikmet DİZDAROĞLU anma toplantısından sonra şimdi de Kurumda çeşitli vazifeler yapmış Cahit KÜLEBİ’yi andıklarını ifade etti.
Cahit KÜLEBİ anısına düzenlenen panelin açış konuşmalarını Kurum Başkanımız Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN ve Niksar Belediyesi Başkanı Özdilek ÖZCAN yaptı. Panelde Tokat Şairler ve Yazarlar Derneği 2. Başkanı Hasan AKAR, Kurum uzmanları Kadir UZUN ve Serdar KARACA ile Gazi Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Mustafa KURT konuştu. Daha sonra Türk Dil Kurumu Bilimsel Çalışmalar Müdürü Vekili Uzm. Yaşar YILMAZ, Cahit KÜLEBİ’den şiirler okudu.
Kurum Başkanımız Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN günün anlam ve önemi üzerine bir konuşma yaptı. KAÇALİN konuşmasında şöyle dedi:
“Türk Dil Kurumu, Türk dilinin güzelliğini ortaya koymak ve Türk millî kültürünün en mühim parçası olan Türk dilini korumak için 85 yıl önce bugün kurulduğunda Cahit KÜLEBİ 15 yaşındaydı. Yedi sekiz yaşlarındayken, Niksar’ın zifiri gecelerinde gönlünde uyanan edebiyat sevgisi sayesinde ömrü boyunca Anadolu’dan şiir şiir esen bir rüzgâr olacak, Türk dilinin güzelliğini açığa çıkaracaktı. Türk Dil Kurumunun kuruluş amacı, şiirde Cahit KÜLEBİ gibi şairlerce hayata geçirilecekti. Niksar ise bugün olduğu gibi, Türkçenin külfetsiz, tabii şiirlerini besleyen havası ile Türk dili sevdalılarına kucak açacaktı. Bu yönüyle, Türk Dil Kurumunun kuruluşu ile Cahit KÜLEBİ’nin doğumunun Niksar’da anılıyor olması çok anlamlıdır.
Malumunuz üzere, 2017 yılı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN’ın yüksek himayelerinde Türk Dili Yılı ilan edildi. 85 yıldır Türkçenin kimliğini muhafaza etmek için çalışan Türk Dil Kurumu, Türkçenin renkleri solmasın diye herkesi seferberliğe davet ediyor. Zira dilin kendi kendine yozlaşma kabiliyeti yoktur. Her ne kadar dil “yaşayan” ve “ölü” gibi sıfatlarla anılabilse de dili yaşatan da öldüren de besleyen de kirleten de kullanıcılarıdır. Her fırsatta konuşuru olduğumuz için övündüğümüz, zenginliğinden mağrur olduğumuz dilin ateşini, kendi kalemlerimizle, sözlerlerimizle, gözlerimizle söndürmekteyiz. Türkçenin Cahit KÜLEBİ’nin kaleminden esenler gibi, ateşini canlı tutacak Anadolu rüzgârlarına ihtiyacı vardır. Aksi hâlde dilin ateşi, başka topraklardan esen rüzgârlarla yanar. Ateş, yangın olur. Yangın, dili de hafızayı da yakar, kavurur.
1932 Temmuz’unun 11. gecesi, “dil işlerini düşünme vakti”nin geldiği fikri ile harekete geçilmişti. 85 yıl önce bugün Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla kurulan Türk Dil Kurumu, Türkçenin kaynak eserlerini neşretmekte, sözlüklerini hazırlamakta; dil ile ilgili ilmî araştırmalara destek olmakta; dil bilinci oluşturmak için çalışmalar yürütmektedir. Cahit KÜLEBİ de Türkçeye dost bir şair olmasının yanında 1976–1983 yılları arasında Türk Dil Kurumunda genel yazmanlık vazifesini yürütmüş; bu çalışmaların içinde bizzat yer almıştır.
Türk dilinin sade güzelliğini taze mısralarında sergileyen Cahit KÜLEBİ, 1955’te Türk Dil Kurumu Edebiyat Ödülü’ne layık görülmüştür.
“Bir at çekin benim altıma
Her gece gideyim aya kadar.
Yükleyip yükleyip getireyim
Sevinç, ışık, bahar”
diyen KÜLEBİ’nin şiirleri okuyanın dimağından bir bahar rüzgârı gibi tatlı tatlı süzülmüştür. Bugün de Türkçenin imkânlarının farkına varılabilmesi için böyle rüzgârlara ihtiyaç duyulmaktadır.
Günümüzde zaman, çok hızlı akıyor; her yeni gün bir başka yenilik bir başka dille, bir başka elle önümüze konuyor. Önümüze konanı sorgulamadan kabul eder, yeniliğin başka ellerle estirilen rüzgârına kapılırsak hafızamız bulanıyor. Yeniyi, kendi zihnimizde anlamlandırıp adlandırmak tek çıkar yoldur. Kendi dilimizle konuşmak, kendi dilimizle düşünmek gerekmektedir. Yabandan alınıp aile ocağına sokulan sözler kültürü, kimliği, aileyi yabana atar, milleti kendi kendisine yabancı kılar. Esen bu yabancı rüzgâr, sarhoş eder. Uyanıldığında çekilecek baş ağrısı ise şiddetli olur. Cahit KÜLEBİ’nin bir mısrasındaki gibi “Şimdi okşar da hafif hafif / Bir gün yerden yere çalar rüzgâr.” Dilimizi yele vermeden el ele vermeli, Türkçenin her daim taptaze olan havasını kirletmeden Cahit KÜLEBİ gibi dile gelmeliyiz.”
Niksar Belediyesi Başkanı Özdilek ÖZCAN konuşmasında Cahit KÜLEBİ’nin Niksar için ehemmiyetine işaret ederek bu yıl Cahit KÜLEBİ’yi anma faaliyetlerinin sekizincisini gerçekleştireceklerini belirtti. KÜLEBİ’nin Niksarlı olmasının kendileri için gurur verici olduğunu söyleyen ÖZCAN, 2010 yılının 25 Haziran’ında şairin mezarının, memleketi olan Niksar’a taşınmasını dile getirdi. ÖZCAN, “Kültür parkının içerisinde üç nesli ifade eden Ahi Pehlivan, Erzurumlu Emrah ve Cahit KÜLEBİ şu anda o kültür parkında beraber metfundur.” diyerek sözlerini bitirdi.
Tokat Şairler ve Yazarlar Derneği 2. Başkanı Hasan AKAR, Cahit KÜLEBİ’nin Şiirlerinde Niksar başlıklı bir konuşma yaptı. AKAR, KÜLEBİ’nin hayatını ve onun hayatında Niksar’ın yerini anlattı; Niksar ve Tokat ile ilgili şiirlerinden okudu.
Kurum Uzmanı Kadir UZUN, Türk Dil Kurumu Yayın Kolu Başkanı Cahit KÜLEBİ ile Hıfzı TOPUZ’un Mülakatı başlıklı konuşmasında TRT Spikeri Hıfzı TOPUZ’un o zamanın Türk Dil Kurumu Yayın ve Tanıtma Kolu Başkanı Cahit KÜLEBİ ile Türkçenin meseleleri ve Türk Dil Kurumu üzerine söyleşisini değerlendirdi.
Kurum Uzmanı Serdar KARACA, Türk Dili Dergisinde Çıkan İki Yazı Etrafındaki Tartışmalar başlıklı konuşmasında biri 1980 yılında Cahit KÜLEBİ’nin genel yazmanlığı sırasında, öbürü de 2016 yılında Türk Dili dergisinde çıkan iki yazının basın kuruluşları tarafından halka yanlış yansıtılmasını değerlendirdi.
Doç. Dr. Mustafa KURT, Bu Toprakların Türküsü: Cahit KÜLEBİ ve Şiiri başlıklı bir konuşma yaptı. KURT, konuşmasında KÜLEBİ’nin yaşadığı toprakların değerlerini işlemesi yönüyle Cengiz AYTMATOV’a benzediğini dile getirirek “Cahit KÜLEBİ’nin önemi sadece şair olması değil Türkçenin şairi olmasıdır. Çünkü bir dili yaşatan şey onun şairleri, yazarları ve romancılarıdır. Bazen Türkçe elden gidiyor mu diye tartışmalar oluyor. Ben şöyle diyorum: Bir dilde hikâyeler anlatılıp şiirlerler söyleniyor ve insanlar ağıtlarını o dilde yakıyorsa o dile hiçbir şey olmaz.” dedi.
Günün son faaliyeti olarak Niksar Cumhuriyet Meydanı’nda Türkçe Aşkı Vatan Aşkı Tiyatro Gösterisi, Niksarlılar için sahnelendi. Gösteride Bilge Kağan, Kâşgarlı Mahmud, Hoca Ahmed Yesevî, Yunus Emre, Âşık Paşa, Karacaoğlan, Nedim, Şeyh Galip, Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK, Mehmed Âkif ERSOY, Yahya Kemal BEYATLI, Necip Fazıl KISAKÜREK, Nazım Hikmet RAN, Cahit KÜLEBİ gibi Türkçeye can veren şahsiyetler tiyatro sanatçıları tarafından temsil edildi. Daha önce yurdun farklı şehirlerinde sahnenlenen ve büyük beğeni toplayan gösteri, Niksarlılar’dan da büyük takdir topladı. Gösterinin ardından Niksar Kayamakamı Kurum yöneticelerimize armağan takdim etti. Heyet toplu fotoğraf çekildikten sonra program sona erdi.
