Türk Dil Kurumu ve Harran Üniversitesi iş birliğiyle hazırlanan Prof. Dr. Abdülkadir KARAHAN anısına III. Milletlerarası Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumu 5- 6 Mayıs 2014 tarihlerinde Şanlıurfa’da düzenlendi. Açılışa Şanlıurfa Valisi İzzettin KÜÇÜK, Şanlıurfa Milletvekili Doç. Dr. Zeynep Armağan KARAHAN USLU, Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Cellalettin GÜVENÇ, Harran Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Halil MUTLU, Türk Dil Kurumu Başkan Yardımcısı Ali KARAÇALI ve AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Numan KURTULMUŞ ile akademisyenler, öğrenciler ve çok sayıda davetli katıldı.
Sempozyum öncesinde Prof. Dr. Abdülkadir KARAHAN anısına hazırlanan fotoğraf sergisinin açılışı yapıldı ve sempozyumun açılışında Prof. Dr. KARAHAN’ın hayatını anlatan video gösterildi.
Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Muhammet Nur DOĞAN açış konuşmasında şunları ifade etti: Bu toplantılar öncelikle sahanın aramızdan ayrılmış önemli bilim ve kültür adamlarının hatırlarını yâd etme görevine, örnek insan şahsiyetlerinin unutulmaması çabasına katkıda bulunmakta ve ilim sahasının evrensel ışığının insanlığa ulaşmasına zemin hazırlamaktadır.
Türk Dil Kurumu Başkan Yardımcısı Ali KARAÇALI ise açış konuşmasında şunları kaydetti: Türk Dil Kurumu ve Harran Üniversitesinin iş birliğiyle, birçok kültüre, medeniyete ve inanca ev sahipliği yapmış bu kadim kentin ev sahipliğinde, Şanlıurfa’nın yetiştirdiği müstesna değerlerden merhum hocamız Prof. Dr. Abdülkadir KARAHAN anısına düzenlediğimiz III. Milletlerarası Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumunun açılış töreni için bir aradayız.
Edebiyatın dili medeniyetin de dilidir. Edebiyat geleneğimiz içerisinde vazgeçilmez ve hayati bir yerde duran klasik Türk edebiyatını bilmek ve anlamak aynı zamanda bir medeniyeti de bilmek ve anlamak demektir. Bu nedenle divan edebiyatını anlamamak, bir kelime ve dil sorunundan öte o dünyaya bakış ve algı sorunudur. Medeniyetin ruhuna yabancı kalmak, ondan uzak durmakla ilgili bir sorundur.
Açış konuşmalarının ardından Prof. Dr. Abdülkadir KARAHAN Özel Oturumuna geçildi.
Özel Oturumda Doç. Dr. Mustafa Güneş, “Prof. Dr. Abdülkadir KARAHAN’ın Akademik Hayatı Üzerine” ve Eyyüp Azlal “Abdülkadir KARAHAN’ın Urfalı Şair Şevket ve Şiirleri Kitabı Üzerine Bir Değerlendirme” başlıklı bildirilerini sundular.
Sempozyumun Prof. Dr. Muhammet Nur DOĞAN başkanlığındaki ilk oturumunda Prof. Dr. Mustafa ÖZKAN “Edebiyatta Dil Kullanımı”, Prof. Dr. Mahmut KAPLAN “Vatikan Kütüphansindeki Türkçe ve Diğer Dillerdeki Lügatler”, Doç. Dr. Mücahit KAÇAR “Şeyh Galib’in Tûtî-i Zenbûr’u Bir Çiçek Olabilir mi?” ve Doç. Dr. Kudret ALTUN “Bologna- Marsigli Yazmalarından Nadide Bir Eser: Yeniçeri Nişanı” bildirilerini sunduktan sonra tartışma bölümüne geçildi. Bu bölümde bildirilere katkılar yapılıp sorulara cevap verildi.
Prof. Dr. Cihan OKUYUCU’nun oturum başkanı olduğu ikinci oturumda Prof. Dr. Kemal YAVUZ “Nâbi’nin Meşhur Naatı Üzerine Düşünceler”, Prof. Dr. Ahmet Atilla ŞENTÜRK “Kafiyeler Işığında Edebî Metinlerdeki Arapça ve Farsça Kelimelerin Fonetiği”, Doç Dr. Kaplan ÜSTÜNER “Millî Kütüphanede Bulunan A. 1973 Numaralı Şiir Mecmuasının Tanıtımı”, Yrd. Doç. Dr. Sadık ARMUTLU “Klasik Türk Edebiyatında Şem’ ü Pervane Mesnevîleri; Lamiî Çelebi’nin Şem’ ü Pervane Örneği” başlıklı bildirilerini sunduktan geçilen tartışma bölümünde özellikle Arapça ve Farsça kelimelerin edebi metinlerde yüzyıllara bağlı olarak kafiye açısından neden yazılış farklılıkları gösterdiği hususu oturumu takip eden bilim adamları ve öğrencilerin katılımıyla etraflıca değerlendirildi.
III. oturum Prof. Dr. Ahmet Atilla ŞENTÜRK’ün başkanlığında yapıldı. Bu oturumun konuşmacıları ve bildiri başlıkları şöyle: Prof. Dr. İlhan GENÇ “Metin Şerhinde Bağlamın İşlevi”, Prof. Dr. Ahmet KARTAL “İham ve Tevriye Sanatlarına Eleştirel Bir Bakış”, Michael Douglas SHERIDAN “Kültürel ve Toplumsal Tarih Açısından Nefî’nin Siham-ı Kaza’sı: Ekmekçizâde Ahmed Paşa Örneği”, ve Doç Dr. Şerife YALÇINKAYA “Nâbi’nin Dil ve Üslupta Yenilik Arayışı”.
IV. oturumda başkan Prof. Dr. İlhan GENÇ’in kısa bir açış konuşmasının ardından Prof. Dr. Cihan OKUYUCU “Bosnalı İntizamî ve Tuhfetü’l- ihvân’ı”, Prof. Dr. A. Azmi BİLGİN “Şemail Tercümelerinde Hz. Peygamber’in Vasıfları”, Doç Dr. Mehmet Mahur TULUM “Nevaî’den Mevrus Çiçek Dürbünü”, Doç Dr. Ekrem BEKTAŞ “Urfalı Divan Şairleri Üzerine Bir Değerlendirme” başlıklı bildirilerini sundu.
V. oturum Prof. Dr. Kemal YAVUZ’un başkanlığında gerçekleştirildi. Prof. Dr. İ. Çetin DERDİYOK “Ahmedî Divanı’nda “Bu Resme” Söylemi Üzerine”, Prof. Dr. Namık AÇIKGÖZ “Fuzûli’nin Şiir Dilinde Paralel Söyleyişler”, Prof. Dr. İbrahim DELİCE “Nâbi’nin Gazellerinde Öne Çıkan Dil Yapıları”, Yrd. Doç. Dr. Dursun Ali TÖKEL “Divan Şairleri Niçin Yazarlardı?” başlıklı bildirilerinin ardından geçilen tartışma bölümünde klasik Türk edebiyatı şairleri ve İngiliz klasik yazarları, özellikle (Fuzuli- Shakespeare, Erasmus) benzerlikleri üzerinde duruldu.
Sempozyumun Prof. Dr. A. Azmi BİLGİN’in başkanlığında yapılan son oturumunda Prof. Dr. Muhammet Nur DOĞAN “Nefî Neden Çarh ile Söyleşmiyor?”, Prof. Dr. Esat HARMANCI “Mütercimin Tasarrufları Bağlamında Tercüme Meselesi Molla Cami- Çakeri Örneği”, Arş. Gör. Dr. Esra EGÜZ “Bazı Seyyahların Osmanlı Dönemi Türk Dili ve Edebiyatına Dair Gözlem ve Düşünceleri”, Arş. Gör. Dr. Gülçin TANRIBUYURDU, “Klasik Türk Şiirinde ‘Dem Tutmak’ Tabiri Üzerine”, Arş. Gör. Süreyya PEŞKEN “Aşkî Divanı Üzerine” başlıklı bildirilerini sundu. Bu oturumun tartışma bölümü bildirilerin ve genel olarak sempozyumun değerlendirildiği konuşmalarla geçti.
Kapanış bölümünde Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Muhammet Nur DOĞAN bu tür sempozyumların faydaları hakkında kısa bir değerlendirmede bulundu. Türk Dil Kurumu Başkan Yardımcısı Ali KARAÇALI ise sempozyumun gördüğü ilgiye dikkat çekerek Harran Üniversitesi Rektörlüğüne ve Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan’a katkıları için teşekkür etti. Kapanışın son konuşmasını Prof. Dr. Abdülkadir KARAHAN’ın eşi Süreyya KARAHAN yaptı. 88 yaşında olmasına rağmen sempozyumun bütün oturumlarına katılan Süreyya KARAHAN’a katılımcılar yoğun bir ilgi gösterdi. Konuşmasında Türk Dil Kurumuna ve Harran Üniversitesine teşekkür edip bu toplantıdan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
