Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, 22 Ocak 1956 tarihinde Adana’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Adana’da, liseyi İstanbul’da tamamladı.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. Mezun olduğu bölümde doktora çalışmasına başladı. Doktora çalışmasını sürdürürken öğretmenlik ve Kültür Bakanlığına bağlı Ansiklopedik Evliya Çelebi Seyahatnamesi Yayın Bürosunda memurluk yapan Şükrü Halûk Akalın, 1983 yılının Mart ayında açılan okutmanlık sınavını kazanarak Çukurova Üniversitesi Türk Dili Bölümüne Okutman olarak atandı. 1989 yılının Ağustos ayına kadar Çukurova Üniversitesinin Fen-Edebiyat, İktisadi ve İdari Bilimler, Eğitim Fakültelerinde Türk Dili dersini okuttu.
Mayıs 1987’de Saltuk-nâme I (İnceleme-Metin) başlıklı tezi ile Yeni Türk Dili Bilim Dalında Doktor unvanını aldıktan sonra Ağustos 1989’da Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne Yardımcı Doçent olarak atandı. Ekim 1990’da da Yeni Türk Dili Bilim Dalında Doçent oldu.
Doçent olduktan sonra, Türkiye Türkçesi üzerindeki çalışmalarının yanı sıra Türk dilinin diğer bir alanı olan Çağdaş Türk Lehçeleri üzerinde çalışmalar yürüttü. Azerbaycan Türkçesi, Gagavuz Türkçesi, Kırgız Türkçesi, Kazak Türkçesi, Şor Türkçesi ve Teleüt Türkçesi üzerinde çalışmalar yaptı; bu alanlarda çeşitli makaleler, sözlükler yayımladı ve yüksek lisans, doktora tezleri yönetti. Şükrü Halûk Akalın, 16 Ocak 1996 Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde Türk Dili Profesörlüğüne yükseldi.
Bilgisayar terimlerinin Türkçeleştirilmesi ve bilgisayarda Türkçenin yanlışsız kullanılması çalışmaları ile “Bilgisayar Terimleri Sözlüğü Projesi”nin başkanlığı görevini yürüten Prof. Dr. Akalın, İnternet’te Türkçenin ve Türkçe içeriğin yaygınlaşması için de çalışmalar başlattı. Şubat 1997’de Türkoloji Dünyası ağ kümesini (web sitesi), Kasım 1998’de ise Türkoloji Haberleşme Grubunu kurdu. Ağ ortamında yayımlanan dünyanın ilk sanal Türkoloji dergisi Sanal Türkoloji Araştırmaları Dergisi’ni 1999’da yayımladı.
1995’te Adana’da Türkoloji Araştırmaları adıyla yayın dizisi başlatmış yine aynı yıl Türk Dil Kurumu asli üyeliğine, 1998’de ise Türk Dil Kurumu Yürütme Kurulu üyeliğine seçilmiştir.
Çukurova Üniversitesinde Türk dili, edebiyatı, tarihi üzerinde araştırmalar yapmak üzere 1996’da beş yıl müdürlüğünü yapacağı Türkoloji Araştırmaları Merkezini kuran Prof. Dr. Akalın, 1993’ten 2001 yılına kadar da Çukurova Üniversitesi Rektörlüğü Türk Dili Bölüm Başkanlığı görevini yürüttü.
15 Nisan 2001 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan üçlü kararname ile Türk Dil Kurumu Başkanlığına atandı.
Merkezi Ankara’da olan Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü ve Genel Sekreterliği ABD’de bulunan Uluslararası Sürekli Altayistik Konferansı’nın üyesidir. 2002 yılında Tataristan Bilimler Akademisi Şeref Üyeliğine seçilir ve PIAC 2003 yılı toplantısı Ankara’da Prof. Dr. Akalın’ın dönem başkanlığında toplanır.
Yirmi beş yıl Çukurova Üniversitesinde idari ve akademik olmak üzere çeşitli kademelerde görev yaptıktan sonra 6 Mart 2006 tarihinde Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne naklen atanır. Hâlen asıl kadrosu Hacettepe Üniversitesinde olan Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın Türk Dil Kurumu Başkanlığı görevini yürütmektedir.
